تاسیسات ساختمانی از بخش‌های مهم و کلیدی در هر ساختمان است، تاسیسات ساختمانی به معنای استفاده مطلوب از کلیه امکانات تاسیساتی و مهندسی است و در آرامش و رفاه ساکنین نقش مهمی را ایفا می‌کند.

تاسیسات ساختمانی به دو دسته کلی تاسیسات مکانیکی و تاسیسات الکتریکی تقسیم می‌شوند.

تاسیسات مکانیکی ساختمان شامل: تاسیسات حرارتی و برودتی ، تاسیسات بهداشتی، تاسیسات گاز ، تاسیسات استخر، سونا و جکوزی ، تاسیسات آتش نشانی و سیستم اعلام حریق ، تاسیسات پله برقی و آسانسور، تاسیسات آبنما و فواره است.

تاسیسات الکتریکی برق لازم برای روشنایی، گرما و سایر تجهیزات و لوازم برقی تاسیسات ساختمانی و خانه را تامین می‌کند که شامل : نورپردازی و سیستم روشنایی ، جانمایی تمامی وسایل الکتریکی ساختمان و تابلوهای برق ، سیم‌کشی ها و راه اندازی آسانسور ، سیم‌کشی و راه اندازی تلفن ، سیم‌کشی و راه اندازی منابع تغذیه و موتورخانه ، سیستم ارتینگ می باشد.

طراحی تاسیسات ساختمان می‌بایست با دقت صورت گیرد؛ زیرا هر گونه اشتباه در این امر، بر بخش‌های مختلف تأثیر گذاشته و مالک را مستلزم پرداخت هزینه‌های اضافه و هنگفت خواهد کرد. هدف از طراحی تأسیسات ساختمان، ایمنی سازه در مواجهه با شرایط و تغییرات طبیعی مثل تغییرات فصل، تغییرات آب و هوا و مخاطرات احتمالی مثل آتش‌سوزی است. هر چه توانایی مقابله با این تغییرات و مخاطرات بهتر و سریع‌تر باشد، عملکرد گروه طراحی تاسیسات ساختمان بهتر و استانداردتر بوده است.

تنظیم نقشه طراحی تأسیسات ساختمان اعم از طراحی تاسیسات مکانیکی و تاسیسات برقی، از اهمیت ویژه ی برخوردار است به دلیل گسترده بودن تأسیسات ساختمان، داشتن نقشه‌های دقیق مرتبط با این امر، به نفع کارفرما تمام خواهد شد. از طرف دیگر، رعایت استانداردها و الزامات قانونی و ارائه یک نقشه طراحی حرفه‌ای، در آینده، تأمین کننده و تضمین کنندۀ آرامش ساکنان ساختمان خواهد شد.

رعایت استانداردها چه در زمان طراحی و چه در زمان اجرا تا حد زیادی از اتلاف و مصرف بیش از حد انرژی‌ها می‌کاهد. لازم به ذکر است که در این مورد، خرید و نصب دستگاه‌های استاندارد و با برند معتبر، بسیار تأثیرگذار است و مکمل رعایت استانداردها در زمان طراحی می‌باشد.

طراحی تاسیسات ساختمان باید بر اساس قوانین و مقررات ملی ایران صورت گیرد. با در نظر گرفتن این نکته، در مواردی که نیاز به آیین‌نامه‌های کامل تر احساس می‌شود، می‌توان از یک سری آیین‌نامه‌های مشخص نیز در زمان طراحی بهره برد. این طراحیها شامل طراحی تاسیسات مکانیکی و برقی در چند فاز (فاز اول و دوم و سوم) بهمراه دفترچه محاسبات و نقشه ها و در نهایت نقشه های چون ساخت (ازبیلت) ارائه می شود.

طراحی تاسیسات مکانیکی شامل موارد زیر است:

1. طراحی نقشه چیدمان تجهیزات گرمایشی و سرمایشی

2. طراحی نقشه‌های آبیاری فضای سبز و آب باران

3. تأسیسات آتش‌نشانی و سیستم اعلام حریق

4. تأسیسات استخر، سونا، جکوزی

5. طراحی داکت‌ها و رایزرها

6. لوله کشی ساختمان

7. طراحی سیستم آب و فاضلاب

8. طراحی سیستم تهویه

9. ارائه دفترچه محاسبات تأسیسات مکانیکی

تهویه مطبوع (Air Condition): تهویه مطبوع عبارتست از انجام عملیاتی روی هوا تا بتوان شرایط هوای محل مورد نظر را برای زیستن، کار کردن و یا عملیات صنعتی معینی، راحت و بهداشتی کرد و این امر سبب می شود شرایط هوا طبق روش خاصی بصورت اتوماتیک ثابت بماند و یا تغییر کند. تهویه مطبوع شاخه ای از تاسیسات در مهندسی مکانیک است که با توجه به عملکرد و کاربری سیستم های مختلف در این زمینه، دارای تنوع بالایی است.

اهمیت تهویه مطبوع: شرایط محیط زیست انسان، تاثیر مستقیمی بر چگونگی حالات روانی، فیزیکی، نحوه انجام کار و بطور کلی تمام رفتارهای زندگی او دارد. از آنجائیکه بخش عمده ی زندگی بشر امروزی در داخل ساختمان می گذرد، ایجاد شرایط مطلوب زیست محیطی در ساختمان، خواه محل کار باشد، یا منزل و غیره، دارای اهمیت بسیاری است که مهمترین بخش آن تهویه مطبوع برای ساکنین ساختمان، با توجه به نوع فعالیت آنهاست.

تهویه مطبوع باید بتواند عوامل مختلف هوا را تنظیم و تثبیت نماید که اهم آنها عبارتند از: درجه ی حرارت (Temperature)، رطوبت هوا (Air Moisture)، سرعت وزش هوا (Air Velocity)، صاف کردن و پالایش هوا از گرد و خاک (Air Filtering)، پاکی هوا با از بین بردن باکتریها (Air Sterilization) و همچنین از بین بردن بو و گازهای سمی. در این مورد درجه ی حرارت موثر عامل اصلی و بقیه جز شرایط فرعی محسوب می شوند.

جهت طراحی سیستم تهویه مطبوع، موارد زیر باید مدّنظر قرار داده شود :

• جنبه مالی پروژه

• شرایط اقلیمی پروژه (دما، بارش، تابش آفتاب، رطوبت و ...)

• موقعیت قرارگیری پروژه و همجواری‌های آن

• میزان بار حرارتی داخل ساختمان (ساکنان ساختمان و مولدهای حرارتی مثل چراغ‌های روشنایی)

• جنبه‌های فیزیکی ساختمان از نظر تطبیق با سیستم تهویه مطبوع مورد نظر